Het teamoplostoernooi dat Hoogland afgelopen woensdag namens de Stichts-Gooise Schaakbond organiseerde, is een groot succes geworden. Tien teams van drie personen hadden er zich aangemeld, waarvan er één teleurgesteld moest worden vanwege plaatsgebrek. Negen extra tafels hadden we gehuurd om iedereen een comfortabele plek te bieden, en dat lukte prima. Eén jongedame en 26 schakers van het mannelijke geslacht konden ruim zitten.

Vanuit de gehele SGS waren ze gekomen: En Passant uit Spakenburg, Paul Keres uit Utrecht, Woerden, Houten, Nijkerk, Leusden en twee teams van Hoogland. En als negende ASV uit Arnhem, weliswaar geen SGS-team – wel SOS – maar toch  de mogelijkheid geboden mee te doen toen we over nog ruim voldoende plaats meenden te beschikken. De Arnhemmers zijn voor Hoogland geen vreemden, want reeds bij ons eigen teamoplostoernooi van enkele maanden terug gaven zij acte de présence.   

Na de welkomstspeech van Wim Velker (ik dus) namens de SGS en Hoogland, opende SGS-wedstrijdleider Marc Jongerius het toernooi officieel door de eerste set met opgaven uit te delen.  

Daarna zagen Jan Snijders en ik – samen leidden we dit toernooi – dat de opgaven toch wel pittig waren, want de deelnemers verbruikten veel tijd. De tweezetten gingen nog wel, maar de driezetten, zo bleek bij controle achteraf, waren sommigen veel te machtig. Ook een ervaren oplosser als Wouter van Rijn – zelf schaakcomponist – van ASV ‘klaagde’ de volgende dag dat het pittig was geweest.

Het toernooi kende enkele verrassingen. Het team van Nijkerk bij voorbeeld, bestond dan wel uit ‘Ouwe Knarren’ of ‘Oudere Jongeren’, het is maar hoe je het bekijkt, maar presteerde ondanks de lage rating, boven verwachting goed. En dat gold toch eigenlijk voor de meeste teams voor wie dit toernooi toch de eerste kennismaking met oplossen in deze vorm was. Alleen Leusden vond ik wat onder hun gebruikelijke niveau presteren, en vooral het tweede team van Hoogland, dat ondanks de aanwezigheid van Lucas van Mil en Marco Dielemans voorlaatste werd.

De strijd om de topplaatsen ging tussen drie teams: En Passant – de Spakenburgse vrienden waren de trotse winnaar van ons eigen toernooi  – ASV, dat toen tweede werd en Hoogland I, ‘bemand’ door cluboploskampioen Gert Reichardt, voorzitter Stephan Paternotte en Joost Hooning die op het laatste moment Szabi Buzogany verving. Waar op ons eigen toernooi ons eigen team buiten de prijzen viel, was dat nu En Passant. De Spakenburgers werden derde met 77 punten. Met een half puntje meer, 77½ werd Hoogland I tweede en glorieus winnaar was ASV met 80 punten. Gefeliciteerd!

Op individueel niveau leverde Richard Vedder de beste prestatie van de avond. Van de mogelijke 45 punten scoorde hij er 38, drie meer dan Wouter van Rijn. Ook de prestatie van twee Hooglanders mogen genoemd worden: cluboploskampioen Gert Reichardt kwam tot 34 punten en Stephan Paternotte behaalde er 33.

Voor de beste individuele prestatie had de Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden (de ‘Oplosbond’) een jaarabonnement op hun kwartaalblad Probleemblad beschikbaar gesteld dat dus door Richard Vedder werd gewonnen. Gefeliciteerd Richard! Fraai gedaan.
De eindstand en de individuele resultaten staan in de tabellen hieronder.

Als selecteur poog ik altijd één opgave te hebben die door iedereen kan worden opgelost en één die door slechts enkelen tot een goed einde kan worden gebracht. In beide gevallen lukte dat deze keer.

Het is diagram geeft een mat in twee weer, gecomponeerd door H. Hermanson en gepubliceerd in 1956 in Sztálinváros.
De zwarte koning wordt vooralsnog beschermd door zijn dame; voor wit is het dus zaak deze weg te lokken. Dat doet hij met 1. Th6! Waar zwart de dame nu ook heen speelt, wit geeft altijd mat op de volgende zet, met dame of met de h-toren.

Van een geheel andere orde was de laatste driezet die door slechts één deelnemer werd opgelost.

Deze mat in drie is van Paul Apel. De compositie werd in 1961 gepubliceerd in Schach en verdiende bij dat toernooi de derde prijs.

Wie probeert mat te geven via 1. Dxb5+ Ke4  2. Df5+ mist dit vanwege 2…Kxe3! Daarom moet de loper eerst wijken: 1. Lg1! Nu dreigt er wel het zojuist bedoelde mat. Zwart heeft nu twee mogelijkheden 1…hxg2 Maakt veld f3 beschikbaar voor de koning. 2. Dc2 Nu dreigt er mat op c6 dat zwart met 2…Pc4 pareert. Nu gaat de dame echter de andere kant op: 3. Dxg2 mat. De tweede mogelijkheid voor zwart is gelijk 1…Pc4 (of 1…Pd7) maar dan volgt het verrassende 2. Pc6! en na 2…Kxc6 is het met 3. d5 mat. Na iedere andere tweede zet van zwart zet wit met 3. P(x)b4 of 3. Pe7 mat. De vraag is of 1. Lf2 niet kan. Nee is het antwoord omdat dan na 1…hxg2  2. Dc2 Pc4 nu 3. Dg2 mat niet mogelijk is. 1. Lg1 is dus de enige zet. Een fraaie compositie.
Er was slechts één deelnemer die de oplossing vond namelijk Grand Prix Oplossen-winnaar Frank Woudenberg van En Passant. Keurig Frank.
Hoe moeilijk deze compositie wel was werd mooi weergegeven door Richard Vedder. Hij vertelde dat hij de loper nooit in zijn hand had gehad en ook anderen verhaalden dat zij de sleutelzet nimmer hadden overwogen.
 
Dit eerste SGS-toernooi kan een succes worden genoemd, zowel wat betreft de opkomst voor deze toch wel vreemde eend in de dagelijkse schaakbijt als het enthousiasme van de deelnemers, dat zij na afloop betoonden.
De SGS overweegt een volgende editie te upgraden naar een SGS kampioenschap oplossen.

Dank aan de deelnemers, SGS en Hoogland.

De tekst is van Wim Velker, de tabellen werden gemaakt door René van Alfen, de foto’s zijn gemaakt door Adry Majoor en Jan Snijders en Lars Slofstra heeft er een geheel van gemaakt.